Witamina E to tak naprawdę 8 związków z grupy tokoferoli i tokotrienoli, które rozpuszczają się w tłuszczach i wykazują silne właściwości antyoksydacyjne. Witamina ta jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka, lecz czy każdy powinien ją suplementować? Dowiedz się więcej o niedoborze witaminy E i jego skutkach!

Niedobór witaminy E jest relatywnie rzadki

U zdrowych osób niedobór witaminy E wynikający z błędów dietetycznych jest bardzo rzadko spotykany. Istnieje jednak szereg chorób, które mogą powodować poważne deficyty tego składnika. Najczęściej są to schorzenia w obrębie układu pokarmowego i skutkują upośledzeniem wchłaniania wszystkich witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Do najczęstszych przyczyn niedoboru witaminy E zalicza się:

  • mukowiscydozę;
  • zespół krótkiego jelita;
  • stan po operacji bariatrycznej żołądka;
  • schorzenia zapalne jelit, takie jak choroba Leśniowskiego-Crohna;
  • przewlekłe choroby dróg żółciowych zaburzające wydzielanie żółci;
  • niską masę urodzeniową noworodków (poniżej 1500 g);
  • abetalipoproteinemię;
  • ataksję z izolowanym niedoborem witaminy E.

Objawy niedoboru witaminy E

Nie bez powodu witamina E nazywana jest często „witaminą młodości”. Większość osób kojarzy ten składnik odżywczy jedynie z pielęgnacją skóry, włosów i paznokci, jednak okazuje się, że wpływa on silnie na ogólne funkcjonowanie całego organizmu. Umiarkowane objawy deficytu często są niespecyficzne i ciężko je jednoznacznie połączyć w witaminą E. Można wtedy zaobserwować między innymi:

  • wysuszenie i nadmierne rogowacenie naskórka;
  • wypadanie włosów;
  • przewlekłe zmęczenie i apatię;
  • problemy z koncentracją;
  • spadek libido i płodności;
  • niedokrwistość;;
  • spadek odporności
  • gorsze gojenie się ran.

Poważne niedobory witaminy E objawiają się głównie w obrębie układu nerwowego. Jednym z najbardziej charakterystycznych objawów jest ataksja, czyli zaburzenia równowagi i koordynacji ruchowej. Deficyty mogą również powodować znaczne osłabienie mięśni oraz uszkodzenia siatkówki oka. Tak poważne skutki występują częściej u dzieci z niską masą urodzeniową i wrodzonym niedoborem witaminy E. Osoby z zaburzeniami wchłaniania rozwijają objawy neurologiczne powoli, często przez kilkanaście lat.

Konsekwencje zdrowotne długotrwałego niedoboru witaminy E

Statystyki nieubłaganie pokazują, że choroby sercowo-naczyniowe są przyczyną ponad 45% zgonów Polaków. Za większością tego typu schorzeń odpowiedzialne są produkty peroksydacji lipidów. Witamina E, jako jeden z najsilniejszych antyoksydantów, może być częścią profilaktyki chorób krążenia. Wykazano, że skutkiem niedoborów witaminy E jest zwiększone ryzyko zagrażających życiu incydentów sercowo-naczyniowych, takich jak zawał serca czy udar mózgu.

Stres oksydacyjny przyczynia się również do rozwoju chorób nowotworowych. Publikacje naukowe wykazały, że prawidłowy poziom witaminy E obniża ryzyko nowotworów nie tylko poprzez neutralizację wolnych rodników, ale także przez indukcję apoptozy i regulację cyklu komórkowego. Udowodniono, że niedobór witaminy E może przyczyniać się do rozwoju, między innymi, raka prostaty czy raka płuc u palaczy.

Do skutków niedoboru witaminy E można zaliczyć także zwiększone ryzyko choroby Alzheimera, cukrzycy typu 2, zaćmy czy chorób wątroby związanych ze stłuszczeniem. Pokazuje to, jak istotne jest zadbanie o prawidłowy poziom tej witaminy u osób narażonych na deficyty. O dodatkowej suplementacji powinny pamiętać zwłaszcza osoby dotknięte zaburzeniami wchłaniania.

Suplementacja? Warto robić to mądrze!

Suplementacja witaminy E nie jest wskazana dla każdego. Podczas gdy zdrowi ludzie w pełni zaspokajają zapotrzebowanie na tą witaminę poprzez dietę, dodatkową podaż zaleca się ludziom z grupy ryzyka. Gdy przyczyny deficytu związane są z chorobami ze strony układu pokarmowego, konieczna jest suplementacja kompleksem witamin rozpuszczalnych w tłuszczach.

Bardzo ważne jest, by wybrane suplementy były wysokiej jakości, a ich forma była dostosowana do wieku przyjmującej je osoby. Dla niemowląt i małych dzieci polecamy wygodny w podaniu płyn doustny DEKAs Plus. Starsze osoby mogą wybrać pomiędzy tabletkami do żucia DEKAs Plus a żelowymi kapsułkami DEKAs Plus.

Pamiętaj - nieprzemyślana suplementacja witamin A,D,E, i K może wywierać negatywne skutki na zdrowie, dlatego zadbaj, by przebiegała pod ścisłą kontrolą lekarza. Ważne jest, by poinformować wcześniej specjalistę o przyjmowanych lekarstwach, szczególnie jeśli są to środki przeciwzakrzepowe lub obniżające stężenie lipidów we krwi. Potencjalne interakcje witaminy E z tymi lekami mogą być niebezpieczne dla zdrowia.

 

  1. Rizvi S, Raza ST, Ahmed F, Ahmad A, Abbas S, Mahdi F. The role of vitamin e in human health and some diseases. Sultan Qaboos Univ Med J. 2014;14(2):e157–e165.
  2. Traber MG. Vitamin E inadequacy in humans: causes and consequences. Adv Nutr. 2014;5(5):503–514.
  3. Kemnic TR, Coleman M. Vitamin E Deficiency. [Updated 2019 Nov 16]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2020 Jan-.
  4. Clarke MW, Burnett JR, and Croft KD: Vitamin E in Human Health and Disease. Crit Rev Clin Lab Sci 45, 417–450, 2008